KARL MARX


ARTI-DEĞER TEORİLERİ


Birinci Kitap


İÇİNDEKİLER


 

11    Sunuş

31    [Artı-Değer Teorileri Elyazmasının İçindekiler]

32    [Genel Gözlem]

[Birinci Bölüm]

SIR JAMES STEUART

33    ["Devirden Doğan Kâr" ile Zenginliğin Pozitif Artışı Arasındaki Ayrım]  

[İkinci Bölüm]

FİZYOKRATLAR

37    [1. Artı-Değerin Kökeni Üzerine İncelemenin Dolaşım Alanından, Doğrudan Üretim Alanına Aktarılması. Artı-Değerin Tek Biçimi Olarak Toprak Rantı Kavramı]

42    [2. Fizyokratların Sistemindeki Çelişkiler: Sistemin Feodal Kabuğu ve Burjuva Özü; Artı-Değere İkili Yaklaşım]

46    [3. Toplumdaki Üç Sınıf Üzerinde Quesnay'nin Görüşleri. Turgot'nun Fizyokrat Teoride Sağladığı İlerleme: Kapitalist İlişkilerin Daha Derinden Çözümlenişinin Öğeleri]

52    [4. Maddi Töz ile Değerin Birbirine Karıştırılması (Paoletti)]

53    [5. Adam Smith'te Fizyokrat Öğretinin Öğeleri]

57    [6. Geniş-Ölçekli Kapitalist Tarımın Partizanları Olarak Fizyokratlar]

58    [7. Fizyokratların Siyasal Görüşlerindeki Çelişkiler. Fizyokratlar ve Fransız Devrimi]

59    [8. Prusyalı Gerici Schmalz'ın Fizyokrat Öğretiyi Sıradanlaştırması]

60    [9. Fizyokratların Tarım Sorunundaki Boşinanına Yönelen İlk Eleştiri (Verri)]

[Üçüncü Bölüm]

ADAM SMITH

 62    [1. Adam Smith'in İki Farklı Değer Tanımı; Değerin, Bir Metaın İçerdiği Harcanmış Emek Miktarıyla Belirlenmesi ve Bu Meta Karşılığında Satın Alınabilen Canlı Emek Miktarıyla Belirlenmesi]

70    [2. Smith'in Genel Artı-Değer Anlayışı. İşçi Emeğinin Ürününden Çıkarsamalar Olarak Kâr, Rant ve Faiz]

78    [3. Smith'in, Artı-Değer Düşüncesini, Toplumsal Emeğin Her Alanına Yayması]

79    [4. Smith'in, Sermaye ile Ücretli-Emek Arasındaki Değişimde Değer Yasasının İşlerlik Kazandığı Özgül Durumu Kavrayamaması]

81    [5. Smith'in, Artı-Değeri Kârla Özdeşleyişi. Smith'in Teorisindeki Sıradan Öğe]

85    [6. Smith'in, Kârı, Toprak Rantını ve Ücretleri, Değer Kaynakları Olarak Yanlış Algılaması]

87    [7. Smith'in, Değer ve Gelir İlişkisi Hakkındaki İkili Görüşü. Smith'in, "Doğal Fiyat"ı, Ücretlerin, Kârın ve Rantın Toplamı Olarak Algılayışındaki Kısır Döngü]

90    [8. Smith'in, Toplumsal Ürünün Toplam Değerini Gelire İndirgeme Hatası. Brüt ve Net Gelir Görüşleri Arasındaki Çelişkiler]

95    [9. Smith'in Teorisini Sıradanlaştıran Kişi: Say. Say'nin, Brüt Toplumsal Ürünle Toplumsal Geliri Özdeşlemesi. Storch ve Ramsay'ın Bu İkisi Arasında Ayrım Yapma Gayretleri]

99    [10.] Yıllık Kârın ve Ücretlerin, Kâr ve Ücretlere Ek Olarak Değişmeyen Sermayeyi İçeren Yıllık Emtiayı Satın Almasının Nasıl Olanaklı Olduğu Konusunda Araştırma

99          [(a) Tüketim Maddesi Üreticilerinin, Kendi Aralarındaki Değişim Yoluyla, Değişmeyen Sermayelerini Yenilemelerinin Olanaksızlığı]

116         [(b) Toplumun Değişmeyen Sermaye Bütününü, Tüketim Maddesi Üreticileriyle Üretim Araçları Üreticileri Arasındaki Değişim Yoluyla Yenilemenin Olanaksızlığı]

129         [(c) Üretim Araçları Üreticileri Arasında, Sermayenin Sermaye ile Değişimi. Emeğin Yıllık Üretimi ve Yıllık Yeni Katma-Emek Ürünü]

141   [11. Ek Noktalar: Değerin Ölçülmesi Sorununda Smith'teki Kargaşa. Smith'teki Çelişkilerin Genel Niteliği]

[Dördüncü Bölüm]

ÜRETKEN EMEK VE ÜRETKEN-OLMAYAN EMEK ÜZERİNE TEORİLER

142   [1. Kapitalist Üretim Açısından Üretken Emek: Artı-Değer Üreten Emek]

143   [2. Üretken Emek Konusunda Fizyokratlar ile Merkantilistlerin Görüşleri]

145   [3. Smith'in Üretken Emek Anlayışındaki İkilik. Birinci Açıklaması: Sermayeye Karşılık Değişilmiş Emek Olarak Üretken Emek Görüşü]

150   [4. Adam Smith'in İkinci Açıklaması: Metada Maddeleşmiş Emek Olarak Üretken Emek Görüşü]

163   [5. Burjuva Ekonomi Politiğin Üretken Emek Tanımındaki Sıradanlık]

165   [6. Smith'in Üretken Emek Üzerine Görüşlerini Savunanlar. Konunun Tarihçesi]

165         [(a) İlk Görüşü Savunanlar: Ricardo, Sismondi]

166         [(b) Üretken Emek ile Üretken-Olmayan Emek Arasında Daha Önceki Ayrım Çabaları (D'Avenant, Petty)]

171         [(c) John Stuart Mill: Üretken Emek Konusunda Smith'in İkinci Görüşünün Yandaşı]

172   [7.] Germain Garnier. [Smith'in ve Fizyokratların Ortaya Koyduğu Teorilerin Sıradanlaştırılması]

172         [(a) Sermaye Karşılığı Değişilen Emeğin, Gelir Karşılığı Değişilen Emekle Karıştırılması. Toplam Sermayenin Tüketiciden Sağlanan Gelirle Yenilendiği Yolundaki Yanlış Yaklaşım]

177         [(b) Sermayenin Sermayeyle Değişimi Yoluyla, Değişmeyen Sermayenin Yenilenmesi]

187         [(c) Garnier'nin Smith'e Karşı Polemiklerindeki Sıradan Varsayımlar. Garnier'nin Fizyokrat Düşüncelere Kayması. Üretken-Olmayan Emekçilerin Tüketimini Üretim Kaynağı Olarak Alan Görüş – Fizyokratlara Göre Geri Bir Adım]

192   [8.] Charles Ganilh. [Değişim ve Değişim-Değeri Konusundaki Merkantilist Yaklaşım. Ödenmiş Her Emeğin Üretken Emek Kavramı İçinde Yeralması]

201   [9. Net Gelir Konusunda Ganilh ve Ricardo'nun Görüşleri. Üretken Nüfusu Azaltma Görüşünün Savunucusu Olarak Ganilh; Sermaye Birikiminin ve Üretici Güçlerdeki Artışın Savunucusu Olarak Ricardo]

217   [10.] Gelirin ve Sermayenin Değişimi [Toplam Yıllık Ürün Miktarının Yenilenmesi: (a) Gelirin Gelir ile Değişimi; (b) Gelirin Sermaye ile Değişimi; (c) Sermayenin Sermaye ile Değişimi]

238   [11.] Ferrier [Smith'in Üretken Emek ve Sermaye Birikimi Teorisine KarşıFerrier'nin Yönelttiği Polemiklerin Korumacı Karakteri. Smith'in Birikim Sorunundaki Kafa Karışıklığı. Smith'in "Üretken Emekçiler" Görüşündeki Sıradanlık]

250   [12.] Kont Lauderdale [Egemen Sınıfları, Üretken Emeğin En Önemli Türlerinin Temsilcileri Sayan Mazeretçi Yaklaşım]

251   [13. Say'nin, "Maddi-Olmayan Ürünler" Anlayışı. Üretken-Olmayan Emeğin Başıboş Büyüyüşünün Haklı Gösterilmesi]

254   [14.] Kont Destutt de Tracy [Kârın Kaynağına Sıradan Bir Yaklaşım. "Sanayi Kapitalisti"nin, Tek Üretken Emekçi İlan Edilmesi]

266   [15. Smith'in Üretken Emek ve Üretken-Olmayan Emek Ayrımına Yöneltilen Polemiklerin Genel Yapısı. Üretken-Olmayan Tüketimi, Üretimin Gerekli İtici Gücü Gösteren Mazeretçi Yaklaşım]

268   [16.] Henri Storch [Maddi Üretim ve Zihinsel Üretim Arasındaki Karşılıklı Etkileşim Sorunlarına Tarihsel Olmayan Bir Yaklaşım. Egemen Sınıfların "Maddi-Olmayan Emek" Anlayışı]

272   [17.] Nassau Senior [Burjuvazi İçin Yararlı Olan Tüm İşlevlerin Üretken Olduğunun İlan Edilişi. Burjuvaziye ve Burjuva Devletine Dalkavukluk]

276   [18.] Pellegrino Rossi [Ekonomik Fenomenlerin Toplumsal Biçiminin Gözardı Edilişi. Üretken-Olmayan Emekçiler Vasıtasıyla Sıradan Bir "Emek Tasarrufu" Anlayışı]

283   [19. Maltusçu Chalmers'in, Varlıkların İsrafını Mazur Gösterici Savunusu]

284   [20. Adam Smith ve Onun Üretken Emek ve Üretken-Olmayan Emek Üzerindeki Görüşleri Hakkında Son Gözlemler]

[Beşinci Bölüm]

NECKER

289   [Kapitalizmde Sınıfların Uzlaşmaz Karşıtlığını, Yoksulluk ile Zenginlik Arasında Bir Uzlaşmaz Karşıtlık Olarak Sunma Çabası]

[Altıncı Bölüm]

QUESNAY'NİN EKONOMİK TABLOSU

(Ara-Değerlendirme)

293   [1. Quesnay'nin, Toplam Sermayenin Yeniden-Üretimi ve Dolaşımı Sürecini Gösterme Girişimi]

294   [2. Çiftçiler ile Toprak Sahipleri Arasındaki Dolaşım. Paranın, Çiftçilere, Yeniden-Üretim Süreci Dışında Dönüşü]

299   [3. Paranın Kapitalist ile İşçi Arasında Dolaşımı Üzerine]

299         [(a) Ücretin, Kapitalist Tarafından İşçiye Verilmiş Bir Öndelik Olduğundan Sözetmenin Saçmalığı. Kârı, Risk Ödülü Olarak Alan Burjuva Anlayış]

305         [(b) Emekçinin Kapitalistten Satın Aldığı Metalar. Paranın, Yeniden-Üretimi İfade Etmeyen Geri Dönüşü]

312   [4. Ekonomik Tabloya Göre Çiftçi ile İmalatçı Arasındaki Dolaşım]

316   [5. Ekonomik Tabloda Metaların ve Paranın Dolaşımı. Paranın Başlangıç Noktasına Geri Dönüşünün Farklı Durumları]

325   [6. Ekonomi Politiğin Tarihinde Ekonomik Tablonun Önemi]

[Yedinci Bölüm]

LINGUET

327   [Emekçinin "Özgürlüğü" Konusunda Burjuva-Liberal Görüşün İlk Eleştirisi]

EKLER  

334   [1. Emek, Değer ve Bilimin Ekonomik Rolü Konularında Hobbes]

335   [2.] Tarihsel: Petty [Üretken-Olmayan Mesleklere Olumsuz Yaklaşım. Emek-Değer Teorisinin İlk Tohumları. Ücretleri, Toprak Rantını, Toprağın Fiyatını ve Faizi, Değer Teorisi Temelinde Açıklama Çabaları]

344   [3.] Petty, Sir Dudley North, Locke

344   [4.] Locke [Ranta ve Faize, Burjuva Doğal Yasa Teorisi Bakış Açısından Yaklaşım]

347   [5.] North [Sermaye Olarak Para. Faiz Oranında Düşüşün Nedeni Olarak Ticaretin Büyümesi]

351   [6. Zenginliğin Kaynağı Olarak Sanayi Üzerine Berkeley'in Görüşleri]

351   [7.] Hume ve Massie

351         [(A) Faiz Konusunda Massie ve Hume]

352         [(B) Hume. Kârın ve Faizin, Ticaret ve Sanayideki Büyümeye Bağlı Olarak Düşmesi]

353         [(C) Massie. Kârın Parçası Olarak Faiz. Faiz Düzeyinin Kâr Oranıyla Açıklanması]

355         [(D) Sonuç]

356   [8. Fizyokratlarla İlgili Bölümlere Ek]

356         [(A) Ekonomik Tabloya Ek Not. Quesnay'nin Yanlış Varsayımları]

357         [(B) Bazı Fizyokratların Merkantilist Düşüncelere Kısmen Geri Dönmesi. Fizyokratların Rekabet Özgürlüğü İstemi]

358         [(C) Değişimde, Değeri Artırmanın Neden Olanaksız Olduğunun İlk Formülü]

358   [9. Gecikmeli Fizyokrat Buat'tan Toprak Aristokrasisine Övgüler]

359   [10. Fizyokrat Açıdan Toprak Aristokrasisine Yönelik Polemikler (Adı Belirsiz Bir İngiliz Yazar)]

363   [11. Tüm Mesleklerin Üretkenliği Konsunda Mazeretçi Yaklaşım]

364   [12.] Sermayenin Üretkenliği. Üretken Emek, Üretken-Olmayan Emek.

364         [(A) Toplumsal Emeğin Üretkenlik Gücünün Kapitalist İfadesi Olarak Sermayenin Üretkenliği]

368         [(B) Kapitalist Üretim Sisteminde Üretken Emek]

371         [(C) Sermaye ile Emek Arasındaki Değişimde Özsel Olarak Farklı İki Evre]

374         [(D) Üretken Emeğin, Sermaye Açısından Özgül Kullanım-Değeri]

376         [(E) Hizmet Veren Emek Olarak Üretken-Olmayan Emek; Kapitalizm Koşullarında Hizmetlerin Satın Alınması. Sermaye ile Emek Arasındaki İlişkiyi Hizmet Değişimi Olarak Algılayan Sıradan Bir Bakış]

381         [(F) Kapitalist Toplumda Zanaatçıların ve Köylülerin Emeği]

383         [(G) Üretken Emeğin Ek Tanımı: Maddi Zenginlikte Somutlaşan Emek]

383         [(H) Kapitalizmin, Maddi-Olmayan Üretim Kesimindeki Görünümü]

384         [(I) Maddi Üretim Sürecinin Bütünü Açısından Üretken Emek Sorunu]

385         [(J) Maddi Üretimin Bir Dalı Olarak Ulaştırma Sanayisi. Ulaştırma Sanayisinde Üretken Emek]

387   [13. Kapital'in I. ve III. Kısımları İçin Plan Taslağı]

387         [(A) Kapital'in Kısım I ya da Kesim I Planı]

388         [(B) Kapital'in Kısım III ya da Kesim III Planı]

388         [(C) Kapital'in Kısım III Bölüm II Planı]

 

393   Açıklayıcı Notlar

413   Kaynaklar Dizini

419   Adlar Dizini

 

ARTI-DEĞER TEORİLERİ 1

SUNUŞ / MARKSİZM-LENİNİZM ENSTİTÜSÜ

ARTI-DEĞER TEORİLERİ / AYDIN ÇUBUKÇU